Święta Angela Merici, dziewica, zakonnica - dzień w kalendarzu 27 stycznia

łac. angela anielska, posłanniczka

127

Św. Angela Merici, dziewica, zakonnica. Urodziła się w roku 1470(?) w Desenzano nad jeziorem Garda w północnych Włoszech. Wcześnie osierocona, przebywała u dalszej rodziny, zajmując się gospodarstwem. Miała 40 lat, gdy zamieszkała w mieście. Należąc do ruchu „Deł Divino Amore” podjęła pracę charytatywną. Prowadziła życie pełne modlitwy i wyrzeczenia. Zyskała wkrótce taki autorytet, że zaproponowano jej prowadzenie dzieł dobroczynnych w Wenecji, a następnie w Rzymie. Trzeźwa obserwacja oraz pogłębione życie duchowe doprowadziły ją do poszukiwania nowych dróg duchowości w chrześcijaństwie. Wśród skromnych posług, jakie wykonywała, umiała odnaleźć nową rolę kobiety w społeczeństwie przekształconym przez Odrodzenie. Podjęła pracę wychowawczą, uważając, „iż nieład w społeczeństwie wywodzi się z nieładu w rodzinie”. Założyła nowy zakon Sióstr Urszulanek którego członkinie, nie wyróżniając się strojem, nie będąc zamknięte w klauzurze, poświęcają się wychowaniu dziewcząt, przyszłych matek. Swoim zakonnicom kazała „iść w lud”. Stworzyła nowy model apostołowania w Kościele. Nie mając elementarnego wykształcenia, posiadała wyjątkową inteligencję i wielką mądrość. Pod jej duchowym wpływem pozostawała poważna część elity ówczesnych Włoch. Zmarła 27 stycznia 1540 roku.


IKONOGRAFIA: Święta przedstawiana jest w habicie urszulanki z białą chustą na szyi.

Święty Antoni Maria Zaccaria, kapłan, zakonnik - dzień w kalendarzu 5 lipca

imię starorzym. Antoninus pochodzący z rodu Antoniuszów

128

Św. Antoni Maria Zaccaria, kapłan, zakonnik. Urodził się w Cremonie 1502 roku. Studiował medycynę w Padwie. Dał się poznać jako lekarz pełen troski, życzliwości i bezinteresowności. Katechizował dzieci i młodzież. Mając 26 lat przyjął święcenia kapłańskie. W 1530 roku założył kongregację Kleryków Regularnych św. Pawła. Od kościoła św. Barnaby w Mediolanie, gdzie osiedlił się nowy zakon, nazwano ich barnabitami. Spopularyzował 40godzinne nabożeństwo. Wyniszczony pracą apostolską, zmarł 5 lipca 1539 roku. Do dziś wielu pielgrzymów gromadzi się przy jego grobie w Mediolanie.


W IKONOGRAFII św. Antoni przedstawiany jest m. in. w towarzystwie św. Pawła Apostoła, do którego miał szczególne nabożeństwo. Bywa ukazywany z monstrancją w ręku. Czasami, jako czciciel Męki Pańskiej, trzyma krzyż. Atrybuty: hostia, kielich, lilia.




Święty Ignacy z Loyoli, prezbiter - dzień w kalendarzu 31 lipiec

łac. ignis ogień

129

Św. Ignacy z Loyoli, prezbiter. Inigo Lopez de Loyola urodził się w roku 1491 w kraju Basków, jako trzynaste dziecko w zamożnym rycerskim rodzie. Otrzymał staranne wychowanie. Był paziem ministra skarbu króla hiszpańskiego, następnie służył jako oficer w wojsku wicekróla Nawarry W czasie walk hiszpańskofrancuskich znalazł się w oblężonej Pampelunie. Zraniony poważnie w nogę, został przewieziony do rodzinnego zamku.

Rekonwalescencja była dla niego okresem łaski i gruntownej przemiany Po powrocie do zdrowia zawiesił oręż przed cudownym obrazem Matki Bożej w opactwie benedyktyńskim Montserrat i zamieszkał w grocie pod Manrezą. Tu, w oparciu o dzieło opata Garcii de Cisneros, napisał szkic sławnych „Ćwiczeń duchownych”. W 1523 roku przez Rzym, Wenecję udał się do Ziemi Świętej. Chciał tam pozostać do końca życia, dopiero w wyniku nalegań tamtejszego legata papieskiego wrócił do kraju. Uczył się, a następnie studiował w Barcelonie, Alcala, Salamance, Paryżu. Tam 15 sierpnia 1534 roku wraz z sześciu przyjaciółmi złożywszy śluby ubóstwa, czystości oraz wierności Kościołowi, a zwłaszcza Ojcu Świętemu, dał początek nowemu zakonowi, zwanemu Towarzystwem Jezusowym. W 1537 roku Ignacy przyjął święcenia kapłańskie. Papież Paweł III zatwierdził nową wspólnotę w 1540 roku. Wkrótce potem św. Ignacy został wybrany przełożonym generalnym, urząd ten piastował do śmierci.

Pozostawił po sobie 7 tysięcy listów, zawierających nieraz cenne pouczenia duchowe, „Opowiadanie pielgrzyma” oraz „Dziennik duchowy” świadectwo ignacjańskiej mistyki. W ewolucji chrześcijańskiej duchowości mają szczególne znaczenie jego „Konstytucje” zakonu, w których zniósł obowiązek wspólnego odmawiania oficjum, przestrzegania reguły klasztornej, nakazując w zamian praktykowanie codziennej modlitwy myślnej, liturgię jako źródło życia duchowego, oraz „Ćwiczenia duchowne” pierwowzór rekolekcji. W swoim nauczaniu przypominał, że człowiek musi dokonać pewnego wysiłku, aby współpracować z Bogiem. Św. Ignacy zmarł 31 lipca 1556 roku, przepowiedziawszy datę swej śmierci.

Beatyfikowany przez Pawła V (1609), kanonizowany przez Grzegorza XV (1622). Jest patronem trzech diecezji w kraju Basków; zakonu jezuitów; dzieci, matek oczekujących dziecka, kuszonych, skrupulantów, żołnierzy oraz rekolekcji. Jego relikwie spoczywają w rzymskim kościele Di Gesu.

Zakon jezuitów odegrał w naszej Ojczyźnie szczególną rolę. Wydał między innymi takie postaci, jak: św. Stanisław Kostka, św. Andrzej Bobola, św. Melchior Grodziecki oraz Jakub Wujek (tłumacz pierwszej drukowanej „Biblii” w Polsce), Piotr Skarga Pawęski (wybitny kaznodzieja). Maciej Sarbiewski (poeta zwany polskim Horacym), Franciszek Bohomolec (ojciec komedii polskiej), Adam Naruszewicz (biskup, historyk, poeta), Franciszek Kniaźnin (poeta), Jan Woronicz (arcybiskup, prymas Królestwa Polskiego, poeta), Grzegorz Piramowicz (sekretarz Komisji Edukacji Narodowej), Jan Beyzym (apostoł trędowatych na Madagaskarze).

W IKONOGRAFII św. Ignacy przedstawiany jest w sutannie i birecie lub w stroju liturgicznym z imieniem IHS na piersiach. Niekiedy w stroju rycerskim i w szatach pielgrzyma. Jego atrybutami są: księga; globus, który popycha nogą; monogram Chrystusa IHS; napis AMDG „Ad maiorem Dei gloriam” „Na większą chwałę Boga”; krucyfiks, łzy, serce w promieniach, smok, sztandar, zbroja.


Święty Kajetan, kapłan - dzień w kalendarzu 7 sierpnia

łac. od nazwy miasta Caeta; pochodzący z miasta Kajeta

130

Św. Kajetan, kapłan. Urodził się w 1480 roku w Vicenza (Italia). Jego rodzicami byli Kasper i Maria Porto, a ponieważ ojciec Kajetana pochodził z Thieny, świętego często też nazywa się Kajetanem z Thieny. Matka Kajetana, po narodzeniu syna ofiarowała go Najświętszej Maryi Pannie z intencją, aby Matka Boża doprowadziła go do zbawienia. Studia na uniwersytecie w Padwie zakończył doktoratem obojga praw. Mając 36 lat przyjął święcenia kapłańskie. Służył ubogim, nieszczęśliwym. Wierzył głęboko w Opatrzność Bożą oraz miał szczególne nabożeństwo do Dzieciątka Jezus. W 1524 roku jako prałat Kurii Rzymskiej założył z Piotrem Carafa, późniejszym papieżem Pawłem IV, pierwsze zgromadzenie Kleryków Regularnych, których nazwano teatynami. Został przełożonym zgromadzenia w Wenecji, następnie w Neapolu, gdzie zmarł 7 sierpnia 1547 roku. Z powodu wielkiej gorliwości zwano go „łowcą dusz”. Beatyfikowany w 1629, kanonizowany w 1671 roku.


W IKONOGRAFII św. Kajetan przedstawiany jest w zakonnym habicie przepasany rzemieniem, w białych skarpetkach, w birecie, z różańcem w dłoni. Jego atrybutami są m. in.: czaszka, Dziecię Jezus na rękach, krzyż, lilia, otwarta Ewangelia, ptak, zwój.


Święty Jan Fisher, biskup, męczennik - dzień w kalendarzu 22 czerwca

hebr. imię biblijne Johhanan „Bóg jest łaskawy”

131

Św. Jan Fisher, biskup, męczennik (1469-1535). Urodził się w 1469 r. w Beverley, w hrabstwie York. Po ukończeniu studiów teologiczno-filozoficznych w Cambridge przyjął święcenia kapłańskie. W Oksfordzie skończył studia prawnicze; tu poznał Małgorzatę Beaufort, matkę króla Henryka VII, i został jej spowiednikiem i kierownikiem duchowym. W 1503 r. objął ufundowaną przez nią katedrę teologii na uniwersytecie Cambridge i od 1504 r. do końca życia był kanclerzem tej uczelni.

Jako biskup Rochester odznaczał się duchem pokuty oraz gorliwością w obronie wiary katolickiej. Prowadził życie w ubóstwie. Był uczniem Erazma z Rotterdamu. Napisał dzieła przeciwko ówczesnym błędom teologicznym, rozpowszechnianym przez Lutra i jego zwolenników. Stosunki Jana Fishera z królem Henrykiem VIII były początkowo dobre. Ich gwałtowne pogorszenie nastąpiło w 1529 r., kiedy biskup wystąpił w obronie ważności małżeństwa króla z Katarzyną Aragońską.

Został uwięziony przez króla w 1534 r., gdy odmówił uznania zwierzchnictwa Henryka VIII nad Kościołem w Anglii. Aktywnie przeciwstawiał się małżeństwu króla z Anną Boleyn. Nie złożył wymaganej przez króla przysięgi wierności. W więzieniu został mianowany kardynałem przez papieża Pawła III. Ścięty został z rozkazu królewskiego i w obecności samego króla w dniu 22 czerwca 1535 r. Beatyfikował go w 1886 r. Leon XIII, a kanonizował Pius XI w 1935 r., w 400 lat po jego męczeńskiej śmierci. Jest patronem prawników.