gr. bárbaros - nie mówiący po grecku, barbarzyński, cudzoziemiec

Św. Barbara, dziewica, męczennica (+306). Poniosła męczeńską śmierć w Nikomedii (lub Heliopolis). Jest patronką archidiecezji katowickiej, Edessy, Kairu; architektów, cieśli, dzwonników, flisaków, górników, hutników, kamieniarzy, kowali, ludwisarzy, marynarzy, murarzy, saperów, strażników, szczotkarzy, tkaczy, więźniów, wytwórców sztucznych ogni, żołnierzy (szczególnie artylerzystów i załóg twierdz) oraz patronką dobrej śmierci. Jedna z Czternastu Świętych Wspomożycieli. Według starej legendy była piękną córką bogatego poganina Dioskura z Heliopolis w Bitynii (płn. cz. Azji Mniejszej). Ojciec wysłał ją na naukę do Nikomedii. Tam zetknęła się z chrześcijaństwem. Prowadziła korespondencję z wielkim filozofem i pisarzem Orygenesem z Aleksandrii. Pod jego wpływem przyjęła chrzest i złożyła ślub czystości. Ojciec dowiedziawszy się o tym, pragnąc wydać ją za mąż i złamać opór dziewczyny, uwięził ją w wieży. Jej zdecydowana postawa wywołała w nim gniew tak wielki, że ją zabił. Wkrótce przypłacił to nagłą śmiercią od pioruna.

W IKONOGRAFIIśw. Barbara przedstawiana jest w długiej, pofałdowanej tunice i w płaszczu, z koroną na głowie, niekiedy w czepku. W ręku trzyma kielich i Hostię - według legendy tuż przed śmiercią anioł przyniósł jej Komunię św. Czasami ukazywana jest z wieżą, w której była więziona, oraz z mieczem, od którego zginęła. Atrybuty: anioł z gałązką palmową, dwa miecze u jej stóp, gałązka palmowa, kielich, księga, lew u stóp, miecz, monstrancja, pawie lub strusie pióro, wieża.