Malarstwo Anny Selbdritt z Ro¿niawy (1513), w literaturze znanej równie¿ pod nazw± Metercia z Ro¿niawy, jest jednym z najbardziej znanych dzie³ sztuki pó¼nego gotyku na S³owacji. Grupa ¶w. Anny wraz z córk± Mari± Dziewic± i wnukiem - Jezusem - nale¿a³a do najczêstszych tematów malarstwa w Spiszu i we wschodniej S³owacji (Lewocza, Ľubica, Spišská Sobota, Strážky, Prešov, itp.) oko³o roku 1500. Boom tej ikonografii wi±za³ siê z teologiczn± ide± Niepokalanego Poczêcia Naj¶wiêtszej Maryi Panny, a obrazy zamówione przez religijne bractwa ¶w. Anny promowa³y tê ideê. |
hebr. hanna laska
¦w. Anna i ¶w. Joachim (+I w.). Rodzice Naj¶wiêtszej Maryi Panny. Ewangelie nie przekaza³y o nich ¿adnej wiadomo¶ci. Milczenie Biblii dope³nia bogata literatura apokryficzna. Anna pochodzi³a z rodziny kap³añskiej z Betlejem. Od IV wieku do dzisiaj pokazuje siê przy Sadzawce Owczej w Jerozolimie miejsce, gdzie sta³ dom Anny i Joachima. Obecnie wznosi siê na nim trzeci z kolei ko¶ció³. Wybudowali go krzy¿owcy. ¦w. Anna jest patronk± diecezji opolskiej, miast, m.in. Hanoveru, oraz kobiet rodz±cych, matek, wdów, po³o¿nic, ubogich robotnic, górników kopalni z³ota, m³ynarzy powro¼ników, ¿eglarzy ¦w. Joachim czczony by³ w dawnej Polsce jako „protektor Królestwa”. Oboje patronuj± ma³¿onkom.
Apokryficzna „Protoewangelia Jakuba” z II wieku podaje, ¿e Anna i Joachim byli bezdzietni. Joachim w podesz³ym wieku uda³ siê na pustyniê, gdzie przez 40 dni i nocy modli³ siê oraz po¶ci³, prosz±c o potomstwo. Anna za¶ b³aga³a Boga w swoim domu o zdjêcie z niej piêtna niep³odno¶ci. Zostali wys³uchani. Anio³ zapowiedzia³ im narodzenie siê dziecka. Po urodzeniu siê Maryi, spe³niaj±c uprzednio z³o¿ony ¶lub, oddali sw± jedynaczkê na s³u¿bê w ¶wi±tyni. Wed³ug jednej z legend Annie przypisuje siê „trinubium” po ¶mierci Joachima mia³a wyj¶æ jeszcze dwukrotnie za m±¿.
W IKONOGRAFII ¶w. Anna ukazywana jest w scenach z apokryfów oraz obrazuj±cych ¿ycie Maryi. Przedstawiana jako starsza kobieta z welonem na g³owie. Od XIV wieku pojawia siê nowy motyw ikonograficzny, tzw. Anna Samotrzecia ukazuj±cy Annê z Maryj± i Dzieci±tkiem Jezus. Ulubionym tematem jest ¶w. Anna ucz±ca czytaæ Maryjê. Niektóre Jej atrybuty: palec na ustach, ksiêga, lilia.
|