Święta Jan Chrzciciel - dzień w kalendarzu 24 czerwca

hebr. imię biblijne Johhanan „Bóg jest łaskawy”

Św. Jan Chrzciciel (+ ok. 32). Urodził się w Judei, według tradycji w Ain Karim, jako syn kapłana Zachariasza i Elżbiety (Łk 1,5-80). Był krewnym Jezusa Chrystusa. W młodym wieku udał się na pustynię, gdzie podjął życie ascety. Na przełomie 28/29 roku nad Jordanem, w pobliżu Jerycha, rozpoczął publiczne nauczanie o nadchodzącym Królestwie Bożym oraz udzielał chrztu pokuty Wskazał na Jezusa jako oczekiwanego Baranka Bożego (J 1,29 nn) i nazwał Go Mesjaszem (J 1,20-34). Uchodził za proroka, ale Chrystus określił go jako kogoś więcej niż proroka (Mt 11,9 nn), posłańca przed Bogiem. Wystąpił przeciw królowi Herodowi Antypasowi, potępiając jego kazirodcze małżeństwo z Herodiadą, bratową. Został przez niego aresztowany i uwięziony w twierdzy Macherontu (Mt 11,26), a następnie ścięty Mk 6,17-28). Miał wtedy trzydzieści kilka lat. W Janie Chrzcicielu uderza jego świętość, życie pełne ascezy i pokuty, siła charakteru, bezkompromisowość. Był pierwszym świętym czczonym w całym Kościele. Jemu dedykowana jest bazylika rzymska św. Jana na Lateranie, przy której przez prawie 1000 lat mieli swoją siedzibę papieże. Jest patronem Austrii, Francji, Holandii, Malty, Niemiec, Prowansji, Węgier; Akwitanii, Aragonii; archidiecezji warszawskiej i wrocławskiej; Amiens, Awinionu, Bonn, Florencji, Frankfurtu nad Menem, Kolonii, Lipska, Lyonu, Neapolu, Norymbergi, Nysy, Wiednia, Wrocławia; jest patronem wielu zakonów, m. in. joannitów (Kawalerów Maltańskich), mnichów, dziewic, pasterzy i stad, kowali, krawców, kuśnierzy, rymarzy; abstynentów, niezamężnych matek, skazanych na śmierć. Jest orędownikiem podczas gradobicia, w chorobach epilepsji.

IKONOGRAFIA: Św. Jan przedstawiany jest jako dziecko, młodzieniec lub mąż ascetyczny, ubrany w skórę zwierzęcą albo płaszcz z sierści wielbłąda. Jego atrybutami są: Baranek Boży baranek na ramieniu, na księdze lub u stóp, baranek z kielichem, chłopiec bawiący się z barankiem, głowa na misie, krzyż. W tradycji wschodniej, zwłaszcza w ikonach, ukazywany jest jako zwiastun ze skrzydłami.

Święty Piotr, Apostoł - dzień w kalendarzu 29 czerwca

gr. petra skała, opoka, odpowiednik aram. kefas

Św. Piotr, Apostoł (+ 67). Syn rybaka Jony z Betsaidy Galilejskiej. Nosił imię Szymon. Mieszkał w Kafarnaum. Chrystus powołał go wraz z jego bratem, Andrzejem, na swojego ucznia. w ewangelicznej relacji o ustanowieniu grona Dwunastu otrzymał od Jezusa nowe imię - Piotr. Należał do Jego najbliższego grona. Obecny podczas przemienienia na górze Tabor; składa wyznanie, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Boga (Mt 16,16 nn) kroczy po wodzie ku Jezusowi; jest przy Nim w Ogrójcu; podczas aresztowania Mistrza broni Go, atakując sługę arcykapłana (J 18,10). Po zmartwychwstaniu Chrystus ukazuje się Piotrowi, przekazując mu władzę pasterską (J 21,15-17). Po Zesłaniu Ducha Świętego wygłasza mowę misyjną do Żydów, stając na czele uczniów i wyznawców Chrystusa.

Duszpasterską działalność prowadzi poza Jerozolimą - w Samarii, Liddzie, Jaffie, Cezarei Nadmorskiej. Wędruje do Antiochii, następnie do Azji Mniejszej, a potem do Rzymu. Tutaj zakłada gminę chrześcijańską i zostaje jej pierwszym biskupem. Po śmierci Heroda (+44) wrócił do Jerozolimy. w roku 48/49 przewodniczy Soborowi Jerozolimskiemu, po czym wraca do Rzymu. Ewangelie ukazują jego szczególną pozycję w gronie apostołów. Pisma Nowego Testamentu wymieniają go 150 razy. Podczas prześladowania chrześcijan przez Nerona w latach 64-67 św. Piotr zostaje aresztowany i ukrzyżowany głową w dół. Jest autorem dwóch listów należących do Nowego Testamentu. Nad jego grobem wzniesiono w 320 roku kościół, który ostateczną formę przybrał w postaci bazyliki Watykańskiej.

Św. Piotr, pierwszy papież, jest patronem m. in. diecezji w Rzymie, Berlinie, Lozannie; miast: Awinionu, Biecza, Duszników Zdroju, Frankfurtu nad Menem, Genewy, Hamburga, Nantes, Poznania, Rygi, Rzymu, Trzebnicy; a także blacharzy, budowniczych mostów, kowali, kamieniarzy, marynarzy rybaków, zegarmistrzów. Wzywany jako orędownik podczas epilepsji, gorączki, febry, ukąszenia przez węże.

W IKONOGRAFII św. Piotr ukazywany jest w stroju apostoła, jako biskup lub papież w pontyfikalnych szatach. Od IV w. (medalion z brązu - Watykan, mozaika w S. Clemente) ustalił się typ ikonograficzny św. Piotra - szerokie rysy twarzy, łysina lub lok nad czołem, krótka, gęsta broda. Od XII wieku przedstawiany jest jako siedzący na tronie.
Atrybutami Księcia Apostołów są: anioł, kajdany, dwa klucze symbolizujące klucze Królestwa Bożego, kogut, odwrócony krzyż, księga, łódź, zwój, pastorał, ryba, sieci, skata - stanowiące aluzje do wydarzeń w jego życiu, tiara w rękach.

Święty Paweł, Apostoł - dzień w kalendarzu 29 czerwca

łac. paulus mały. drobny

Św. Paweł, Apostoł (+67). Apostoł Narodów. Autor 13 listów do gmin chrześcijańskich, włączonych do ksiąg Nowego Testamentu. Książę mistyków. Szaweł urodził się w Tarsie około 5-10 roku po Chrystusie. Pochodził z żydowskiej rodziny silnie przywiązanej do tradycji. Byli niewolnikami, którzy zostali wyzwoleni. Szaweł odziedziczył po nich obywatelstwo rzymskie. Uczył się rzemiosła - tkania płótna namiotowego. Później przybył do Jerozolimy, aby studiować Torę. Być może był uczniem Gamaliela. Gorliwość w strzeżeniu tradycji religijnej sprawiła, że mając około 25 lat stał się zdecydowanym przeciwnikiem i prześladowcą Kościoła. Uczestniczył jako świadek w kamienowaniu św. Szczepana.

Około 35 roku z własnej woli udał się z listami polecającymi do Damaszku (Dz 9,1); (Gal. 1,15-16), aby tam ścigać chrześcijan. U bram miasta "olśniła go nagle światłość z nieba. a gdy upadł na ziemię, usłyszał głos: <Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz? > - <Kto jesteś, Panie?> - powiedział. a On: <Jestem Jezus, którego ty prześladujesz. Wstań i wejdĽ do miasta, tam d powiedzą, co masz czynić.>" (Dz 9,3-6). Po nawróceniu nagłym, niespodziewanym i cudownym przyjął chrzest i zmienił imię na Paweł. Po trzech latach pobytu w Damaszku oraz krótkim pobycie w Jerozolimie odbył trzy misyjne podróże: pierwszą - w latach 44-49: Cypr - Galacja, razem z Barnabą i Markiem; drugą w latach 50-53: Filippi - Tesaloniki - Berea - Achaia - Korynt, razem z Tymoteuszem i Sylasem; trzecią w latach 53-58: Efez - Macedonia - Korynt - Jerozolima. W Palestynie został aresztowany, przesłuchiwany przez prokuratorów Feliksa i Festusa. Dwa lata przebywał w więzieniu w Cezarei. Gdy odwołał się do cesarza, został deportowany drogą morską do Rzymu. Dwa lata przebywał w więzieniu o dość łagodnym regulaminie. Uwolniony, udał się do Efezu, Hiszpanii (?) i na Kretę. Tam aresztowano go po raz drugi (64 r.). w Rzymie oczekiwał na zakończenie procesu oraz wyrok.

Zginął śmiercią męczeńską przez ścięcie mieczem w tym samym roku - 67 - co św. Piotr. w Rzymie w IV wieku szczątki Pawła Apostola złożono w grobowcu, nad którym wybudowano bazylikę św. Pawła za Murami. Jest patronem licznych zakonów, Awinionu, Berlina, Biecza, Frankfurtu nad Menem, Poznania, Rygi, Rzymu, Saragossy oraz marynarzy, powroĽników, tkaczy.

W IKONOGRAFII przedstawiany jest w długiej tunice i płaszczu. Jego atrybutami są: baranek, koń, kość słoniowa, miecz.