Święty Piotr, Apostoł - dzień w kalendarzu 29 czerwca

gr. petra skała, opoka, odpowiednik aram. kefas

Św. Piotr, Apostoł (+ 67). Syn rybaka Jony z Betsaidy Galilejskiej. Nosił imię Szymon. Mieszkał w Kafarnaum. Chrystus powołał go wraz z jego bratem, Andrzejem, na swojego ucznia. w ewangelicznej relacji o ustanowieniu grona Dwunastu otrzymał od Jezusa nowe imię - Piotr. Należał do Jego najbliższego grona. Obecny podczas przemienienia na górze Tabor; składa wyznanie, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Boga (Mt 16,16 nn) kroczy po wodzie ku Jezusowi; jest przy Nim w Ogrójcu; podczas aresztowania Mistrza broni Go, atakując sługę arcykapłana (J 18,10). Po zmartwychwstaniu Chrystus ukazuje się Piotrowi, przekazując mu władzę pasterską (J 21,15-17). Po Zesłaniu Ducha Świętego wygłasza mowę misyjną do Żydów, stając na czele uczniów i wyznawców Chrystusa.

Duszpasterską działalność prowadzi poza Jerozolimą - w Samarii, Liddzie, Jaffie, Cezarei Nadmorskiej. Wędruje do Antiochii, następnie do Azji Mniejszej, a potem do Rzymu. Tutaj zakłada gminę chrześcijańską i zostaje jej pierwszym biskupem. Po śmierci Heroda (+44) wrócił do Jerozolimy. w roku 48/49 przewodniczy Soborowi Jerozolimskiemu, po czym wraca do Rzymu. Ewangelie ukazują jego szczególną pozycję w gronie apostołów. Pisma Nowego Testamentu wymieniają go 150 razy. Podczas prześladowania chrześcijan przez Nerona w latach 64-67 św. Piotr zostaje aresztowany i ukrzyżowany głową w dół. Jest autorem dwóch listów należących do Nowego Testamentu. Nad jego grobem wzniesiono w 320 roku kościół, który ostateczną formę przybrał w postaci bazyliki Watykańskiej.

Św. Piotr, pierwszy papież, jest patronem m. in. diecezji w Rzymie, Berlinie, Lozannie; miast: Awinionu, Biecza, Duszników Zdroju, Frankfurtu nad Menem, Genewy, Hamburga, Nantes, Poznania, Rygi, Rzymu, Trzebnicy; a także blacharzy, budowniczych mostów, kowali, kamieniarzy, marynarzy rybaków, zegarmistrzów. Wzywany jako orędownik podczas epilepsji, gorączki, febry, ukąszenia przez węże.

W IKONOGRAFII św. Piotr ukazywany jest w stroju apostoła, jako biskup lub papież w pontyfikalnych szatach. Od IV w. (medalion z brązu - Watykan, mozaika w S. Clemente) ustalił się typ ikonograficzny św. Piotra - szerokie rysy twarzy, łysina lub lok nad czołem, krótka, gęsta broda. Od XII wieku przedstawiany jest jako siedzący na tronie.
Atrybutami Księcia Apostołów są: anioł, kajdany, dwa klucze symbolizujące klucze Królestwa Bożego, kogut, odwrócony krzyż, księga, łódź, zwój, pastorał, ryba, sieci, skata - stanowiące aluzje do wydarzeń w jego życiu, tiara w rękach.

Św. Jan Nepomucen - dzień w kalendarzu 21 maja

hebr. imię biblijne Johhanan „Bóg jest łaskawy”

Św. Jan Nepomucen, kapłan, męczennik (1348-1393). Był notariuszem biskupim i proboszczem w Pradze. Wysłany do Padwy na studia, kończy je jako doktor prawa. Po powrocie zostaje mianowany kolejno: proboszczem, kanonikiem, archidiakonem, wikariuszem generalnym. Podczas trwającego sporu między Wacławem IV Luksemburczykiem a arcybiskupem Pragi św. Jan, będąc mediatorem, zostaje uwięziony przez porywczego króla i poddany torturom. Następnie zrzucono go do Wełtawy. Według „Kroniki” Tomasza Ebendorfera z Haselbach z 1450 roku św. Jan zginął, ponieważ odmówił ujawnienia tajemnicy spowiedzi małżonki królewskiej królowej Zofii. Święty jest patronem zakonu jezuitów, Pragi; spowiedników, szczerej spowiedzi, dobrej stawy, tonących. Orędownikiem podczas powodzi. Beatyfikowany w 1721 roku, kanonizowany w 1729.

W IKONOGRAFII Święty przedstawiany jest w stroju kapłańskim, w sutannie, rokiecie, birecie. W ręku palma męczeńska. Niekiedy trzyma palec na ustach (symbol zachowanej tajemnicy). Jego atrybutami są: klucz, książka, kłódka, krzyż w ręce, zapieczętowany list, most, z którego został zrzucony, pieczęć, wieniec z pięciu gwiazd, wieniec z gwiazd w środku napis TACUI „milczałem”; woda, zamek.