Święta Elżbieta - dzień w kalendarzu 5 listopad

hebr. imię teoforyczne Elisheba „mój Bóg jest doskonałością”, „Bóg moją przysięgą”

Św. Elżbieta była matką Jana Chrzciciela i żoną Zachariasza. Pochodziła z kapłańskiego rodu Aarona.

Według Ewangelii św. Łukasza Elżbieta była osobą cnotliwą i wierną Bogu; przestrzegała wszystkich przykazań i przepisów Pańskich. Niemniej uchodziła za bezpłodną, nie miała dziecka, a była już kobietą w starszym wieku. W takich niesprzyjających okolicznościach, ale równocześnie zgodnie z zapowiedzią anioła Gabriela (Łk 1,8-20), zaszła w ciążę. Jej historia przedstawiona została w Ewangelii w kontekście zwiastowania Maryi, której była kuzynką.

Anioł Gabriel, powołując się na przykład św. Elżbiety, mówi Maryi: Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego. (Łk 1,37)

Maryja odwiedziła Elżbietę, kiedy ta była w szóstym miesiącu ciąży. Wówczas Elżbieta natchniona Duchem Świętym wypowiedziała słowa: Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie .Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana. (Łk 1, 42-45)
Wydarzenie to nazywa się nawiedzeniem św. Elżbiety i stanowi jedną z tajemnic radosnych różańca.

W IKONOGRAFII Św. Elżbieta pojawia się przede wszystkim w cyklach poświęconych swojemu synowi, Janowi Chrzcicielowi. Rzadko występuje osobno, jako odrębna postać. Elżbieta jest patronką matek, żon, położnych.

Święta Jan Chrzciciel - dzień w kalendarzu 24 czerwca

hebr. imię biblijne Johhanan „Bóg jest łaskawy”

Św. Jan Chrzciciel (+ ok. 32). Urodził się w Judei, według tradycji w Ain Karim, jako syn kapłana Zachariasza i Elżbiety (Łk 1,5-80). Był krewnym Jezusa Chrystusa. W młodym wieku udał się na pustynię, gdzie podjął życie ascety. Na przełomie 28/29 roku nad Jordanem, w pobliżu Jerycha, rozpoczął publiczne nauczanie o nadchodzącym Królestwie Bożym oraz udzielał chrztu pokuty Wskazał na Jezusa jako oczekiwanego Baranka Bożego (J 1,29 nn) i nazwał Go Mesjaszem (J 1,20-34). Uchodził za proroka, ale Chrystus określił go jako kogoś więcej niż proroka (Mt 11,9 nn), posłańca przed Bogiem. Wystąpił przeciw królowi Herodowi Antypasowi, potępiając jego kazirodcze małżeństwo z Herodiadą, bratową. Został przez niego aresztowany i uwięziony w twierdzy Macherontu (Mt 11,26), a następnie ścięty Mk 6,17-28). Miał wtedy trzydzieści kilka lat. W Janie Chrzcicielu uderza jego świętość, życie pełne ascezy i pokuty, siła charakteru, bezkompromisowość. Był pierwszym świętym czczonym w całym Kościele. Jemu dedykowana jest bazylika rzymska św. Jana na Lateranie, przy której przez prawie 1000 lat mieli swoją siedzibę papieże. Jest patronem Austrii, Francji, Holandii, Malty, Niemiec, Prowansji, Węgier; Akwitanii, Aragonii; archidiecezji warszawskiej i wrocławskiej; Amiens, Awinionu, Bonn, Florencji, Frankfurtu nad Menem, Kolonii, Lipska, Lyonu, Neapolu, Norymbergi, Nysy, Wiednia, Wrocławia; jest patronem wielu zakonów, m. in. joannitów (Kawalerów Maltańskich), mnichów, dziewic, pasterzy i stad, kowali, krawców, kuśnierzy, rymarzy; abstynentów, niezamężnych matek, skazanych na śmierć. Jest orędownikiem podczas gradobicia, w chorobach epilepsji.

IKONOGRAFIA: Św. Jan przedstawiany jest jako dziecko, młodzieniec lub mąż ascetyczny, ubrany w skórę zwierzęcą albo płaszcz z sierści wielbłąda. Jego atrybutami są: Baranek Boży baranek na ramieniu, na księdze lub u stóp, baranek z kielichem, chłopiec bawiący się z barankiem, głowa na misie, krzyż. W tradycji wschodniej, zwłaszcza w ikonach, ukazywany jest jako zwiastun ze skrzydłami.