Miasto w woj. dawnym przemyskim nad dopływem Sanu, Lubaszówka, 68 km na pn.-wsch. od Przemyśla. Osada grodowa, wchodząca w skład Grodów Czerwieńskich, od XIV w. w Polsce. Prawa miejskie w XIV w. Rozwój handlu i rzemiosła, huta szkła i żelaza. Zniszczony w wojnach w XVI w. Ciężkie walki podczas wojny we wrześniu 1939 r.

Parafia erygowana w 1388 r. Prokatedra pod wezwaniem św. Stanisława BM, z 1899 r., murowana. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVI w. Dzieciątko na prawym ręku Matki Bożej, aniołowie podtrzymują koronę.
>Obraz Matki Bożej Łaskawej zasłynął cudami we Lwowie w XVI w. W XVII w. dziękowano Jej za ocalenie miasta przed Tatarami i Kozakami. W XVII w. umieszczono obraz w Katedrze lwowskiej i przed nim Jan Kazimierz złożył ślubowanie, ogłaszając Maryję Królową Polski. Obraz koronowany 12 maja 1776 r. Po 1945 r. obraz przewieziono do Lubaczowa, gdzie otoczony jest nadal powszechnym kultem. Obraz koronowany w Częstochowie przez Papieża Jana Pawła II, 19 czerwca 1983 r.
Dawny kult św. Stanisława BM. W połowie XVIII w. obraz Świętego przybrany był w srebrne atrybuty, były przy nim wota.
W kościele znajdują się relikwie bł. Jakuba Strzemię, patrona archidiecezji.

Odpusty: niedziela po 7 maja, św. apostołów Piotra i Pawła.

Holy Mary Gracious of Cathedral of St. Stanislaw Bishop and Martyr and Saints Peter and Paul in Lubaczow.